Jesienna wycieczka do lasu zaowocowała oczywiście pięknymi grzybami prawdziwkami znanych również jako borowiki.

 

Grzyb ten często jest spotykany w polskich lasach, szczególnie w lasach iglastych i mieszanych. Charakteryzuje się grubym trzonem, dużym kapeluszem, który może mieć brązowy, oliwkowy lub czerwonawy kolor, oraz rurkowatą warstwą pod spodem kapelusza, a nie blaszkami, jak u wielu innych grzybów. Borowiki są cenione w kuchni za swój delikatny, orzechowy smak i znajdują szerokie zastosowanie w różnych potrawach, takich jak zupy, sosy, a także jako składnik marynat czy suszonych grzybów do przechowywania na zimę. W zależności od regionu Polski, można również spotkać się z różnymi potocznymi określeniami, takimi jak grzyb szlachetny czy grzyb królewski.

 

Myśmy trafili na Podlasiu, na kilka zdrowych gniazd borowików. Świeżo wyrosłych, nieskalanych robakami. Udało się zebrać dwie  reklamówki.

 

1. Zupa grzybowa z borowikami

 

Składniki:

 

  • 200 g świeżych borowików (lub suszonych, wcześniej namoczonych)
  • 1 litr bulionu warzywnego
  • 1 marchewka
  • 1 pietruszka
  • 1 cebula
  • 2 ząbki czosnku
  • 100 ml śmietany 30%
  • 2 liście laurowe
  • 4 ziarenka ziela angielskiego
  • Sól, pieprz do smaku
  • Natka pietruszki do dekoracji

 

Przygotowanie:

 

  1. Jeśli używasz suszonych borowików, namocz je przez kilka godzin w wodzie. Świeże borowiki oczyść i pokrój w plasterki.
  2. Na patelni podsmaż posiekaną cebulę i czosnek na maśle do zeszklenia. Dodaj pokrojone borowiki i smaż przez około 10 minut.
  3. W garnku zagotuj bulion, dodaj pokrojoną marchewkę, pietruszkę, liście laurowe i ziele angielskie. Gotuj, aż warzywa będą miękkie.
  4. Dodaj podsmażone grzyby do bulionu i gotuj razem przez 15 minut.
  5. Dodaj śmietanę, dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu jeszcze przez kilka minut.
  6. Podawaj z natką pietruszki.

 

2. Risotto z borowikami

 

Składniki:

 

  • 300 g świeżych borowików
  • 1 szklanka ryżu arborio
  • 1 cebula
  • 2 ząbki czosnku
  • 1 szklanka białego wina
  • 4 szklanki bulionu warzywnego
  • 50 g masła
  • 50 g startego parmezanu
  • Sól, pieprz do smaku
  • Świeża natka pietruszki

 

Przygotowanie:

  1. Borowiki oczyść i pokrój w plastry. Cebulę i czosnek drobno posiekaj.
  2. Na patelni rozpuść masło, dodaj cebulę i czosnek. Smaż do zeszklenia, a następnie dodaj borowiki. Smaż przez około 10 minut.
  3. W drugim garnku rozgrzej odrobinę masła i wsyp ryż arborio. Mieszaj, aż ryż stanie się lekko przezroczysty.
  4. Dodaj białe wino i gotuj, aż odparuje.
  5. Stopniowo dodawaj bulion (po jednej chochli), mieszając, aż ryż wchłonie płyn. Powtarzaj, aż ryż będzie miękki, ale lekko al dente (około 20 minut).
  6. Dodaj podsmażone borowiki, starty parmezan, sól i pieprz. Wszystko dokładnie wymieszaj.
  7. Podawaj udekorowane natką pietruszki.

 

3. Sos borowikowy

 

Składniki:

 

  • 150 g świeżych borowików (lub suszonych, namoczonych)
  • 1 cebula
  • 2 ząbki czosnku
  • 200 ml śmietany 30%
  • 1 łyżka masła
  • Sól, pieprz do smaku
  • 1 łyżeczka świeżego tymianku (opcjonalnie)

 

Przygotowanie:

 

  1. Cebulę i czosnek drobno posiekaj. Borowiki pokrój w plastry.
  2. Na patelni rozpuść masło, dodaj cebulę i czosnek. Smaż na złoty kolor.
  3. Dodaj borowiki i smaż przez około 10 minut, aż będą miękkie.
  4. Zalej wszystko śmietaną, dopraw solą, pieprzem i opcjonalnie świeżym tymiankiem.
  5. Gotuj na małym ogniu przez kilka minut, aż sos zgęstnieje.
  6. Podawaj jako dodatek do mięs, makaronów lub klusek.

 

4. Makaron z borowikami

 

Składniki:

 

  • 250 g makaronu tagliatelle lub innego ulubionego
  • 200 g świeżych borowików
  • 2 ząbki czosnku
  • 50 g masła
  • 100 ml śmietany 30%
  • Sól, pieprz do smaku
  • Starty parmezan do posypania
  • Świeża natka pietruszki

 

Przygotowanie:

 

  1. Ugotuj makaron al dente zgodnie z instrukcjami na opakowaniu.
  2. Borowiki oczyść i pokrój w plastry. Czosnek posiekaj drobno.
  3. Na patelni rozpuść masło, dodaj czosnek i smaż do zeszklenia. Następnie dodaj borowiki i smaż przez około 10 minut.
  4. Dodaj śmietanę, sól i pieprz, a następnie gotuj na małym ogniu, aż sos zgęstnieje.
  5. Ugotowany makaron połącz z sosem borowikowym.
  6. Podawaj posypane startym parmezanem i natką pietruszki.

 

Te przepisy wykorzystują wyjątkowy smak borowików, które doskonale komponują się z różnymi składnikami i potrawami.

 

Ale… można je również wysuszyć. By mieć je pod ręką przez całą zimę w oczekiwaniu na nowe grzybobrania. Zrobić to można na kilka sposobów:

 

Suszenie borowików to doskonały sposób na ich długotrwałe przechowywanie i zachowanie smaku oraz aromatu. Oto kroki, jak poprawnie wysuszyć borowiki:

 

1. Przygotowanie grzybów:

 

  • Oczyszczanie: Oczyść borowiki suchą szczoteczką lub miękką ściereczką. Nie zaleca się mycia grzybów przed suszeniem, ponieważ wchłaniają dużo wody, co utrudni proces suszenia.
  • Krojenie: Pokrój borowiki w cienkie plasterki o grubości około 0,5 cm. Im cieńsze plastry, tym szybciej i równomierniej się wysuszą. Możesz suszyć także mniejsze, całe kapelusze i trzonki, ale zajmie to więcej czasu.

 

2. Metody suszenia:

 

a) Suszenie na słońcu:

 

  • Rozłóż pokrojone borowiki na czystych kratkach, sitach lub papierze do pieczenia. Ważne, aby umożliwić swobodny przepływ powietrza.
  • Ustaw w miejscu dobrze nasłonecznionym i przewiewnym, najlepiej na zewnątrz. Pamiętaj, aby przykryć je gazą lub cienką siatką, by chronić przed owadami.
  • W zależności od pogody i grubości plasterków, suszenie może zająć od kilku dni do tygodnia.
  • Na noc najlepiej zabrać grzyby do domu, aby nie wchłaniały wilgoci z powietrza.

 

b) Suszenie w piekarniku:

 

  • Rozgrzej piekarnik do temperatury 40-50°C.
  • Rozłóż grzyby na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, pamiętając o zostawieniu przestrzeni między plasterkami.
  • Susz grzyby przez kilka godzin (4-6 godzin, w zależności od ilości wody w grzybach), co jakiś czas przewracając je na drugą stronę.
  • Trzymaj drzwiczki piekarnika lekko uchylone (można włożyć drewnianą łyżkę), aby umożliwić cyrkulację powietrza i odparowywanie wilgoci.

 

c) Suszenie w suszarce do grzybów i owoców:

 

  • Jest to najbardziej efektywna metoda. Rozłóż pokrojone grzyby równomiernie na tacach suszarki.
  • Ustaw temperaturę na około 40-50°C i susz przez kilka godzin (w zależności od grubości grzybów może to potrwać od 4 do 12 godzin).
  • Grzyby są gotowe, gdy staną się całkowicie suche i łamliwe.

 

3. Przechowywanie:

 

  • Po całkowitym wysuszeniu przechowuj borowiki w szczelnie zamkniętych słoikach lub woreczkach papierowych, w ciemnym i suchym miejscu. Ważne jest, aby do środka nie dostała się wilgoć, ponieważ może to spowodować pleśnienie grzybów.
  • Możesz także przechowywać suszone borowiki w zamrażarce, co dodatkowo ochroni je przed wilgocią.

 

Dobrze wysuszone borowiki zachowają swój aromat przez wiele miesięcy i doskonale nadają się do przygotowania zup, sosów, farszów czy gulaszy

 

 

 

 

fot. Jerzy Ciszewski