Mam wrażenie, że cykoria nie ma chyba dobrego public relations. Jest warzywem nieco niszowym i często niewidocznym w warzywniakach. Często leży na półce w czarnym plastikowym worku, … co kojarzy się od razu z ostateczną drogą ofiar nagłej śmierci; zresztą w filmach tak pookazują moment chwilę po odejściu z tego świata. A ona po prostu, bardzo nie lubi światła. Nie sądzę jednak by to główny i zasadniczy powód słabego wizerunku tego warzywa. Gdzie jej do szparagów, buraczków, ziemnaików, cebulki, marchewki i całej reszty warzywnej rodziny, która puszy się w różnych, prostych i skomplikowanych przepisach.

 

Prawda jest taka, że ma bardzo długą historię uprawy wiele zalet zdrowotnych oraz sposobów kulinarnego/smakowego wykorzystania.

 

Cykoria, znana także jako cykoria podróżnik lub cykoria sałatkowa, to warzywo z rodziny astrowatych, które ma długą historię uprawy i wykorzystania. Oto kilka kluczowych punktów na temat cykorii:

 

Historia:

  1. Początki: Cykoria jest znana od starożytności, gdzie była ceniona zarówno jako warzywo jadalne, jak i ze względu na swoje właściwości lecznicze. Starożytni Egipcjanie, Rzymianie i Grecy uprawiali cykorię.
  2. Średniowiecze: W Europie cykoria była popularnym warzywem, a także rośliną leczniczą. Ludność średniowieczna wykorzystywała jej właściwości lecznicze w leczeniu różnych dolegliwości.
  3. XIX i XX wiek: W XIX wieku cykoria była popularnym składnikiem w kuchni europejskiej, a w XX wieku była również szeroko wykorzystywana w Stanach Zjednoczonych.

 

Jak się uprawia cykorię ?

 

Uprawa cykorii może być przeprowadzana w warunkach polowych lub w szklarniach, w zależności od warunków klimatycznych i preferencji.  Wiadomo na południu Europy inaczej w Polsce inaczej, ale wygląda to mniej więcej ta:

 

  1. Wybór odmiany: Istnieje wiele odmian cykorii, które różnią się smakiem, kształtem liści i odpornością na warunki atmosferyczne. Wybierz odmianę odpowiednią dla Twojej strefy klimatycznej i preferencji.
  2. Przygotowanie gleby: Cykoria preferuje dobrze drenowaną, żyzną glebę o odczynie neutralnym. Przed sadzeniem, przygotuj glebę poprzez spulchnienie jej, dodanie kompostu lub obornika oraz równomierne nawodnienie.
  3. Sadzenie nasion lub sadzonek: Możesz uprawiać cykorię z nasion lub sadzonek. Nasiona możesz wysiewać bezpośrednio do gruntu wczesną wiosną lub latem, zachowując odstępy około 20-30 cm między roślinami. Możesz także rozpoczynać uprawę w szklarniach, a następnie przesadzać sadzonki do gruntu.
  4. Podlewanie: Cykoria potrzebuje regularnego podlewania, aby zachować odpowiednią wilgotność gleby. Unikaj nadmiernego podlewania, co może prowadzić do gnicia korzeni.
  5. Ochrona przed szkodnikami i chorobami: Monitoruj rośliny regularnie, aby wykryć ewentualne szkodniki i choroby. Możesz zastosować naturalne lub chemiczne środki ochrony roślin, jeśli to konieczne.
  6. Zbiór: Liście cykorii można zacząć zbierać, gdy osiągną odpowiednią wielkość, zazwyczaj po około 60-90 dniach od siewu. Możesz ścinać liście pojedynczo lub całymi główkami.
  7. Ochrona przed mrozem: W przypadku występowania mrozów, cykorię można chronić przed uszkodzeniami poprzez przykrycie rośliny agrowłókniną lub innym materiałem ochronnym.

 

Jaką cykoria ma zawartość odżywczą i właściwości lecznicze?

 

  • Błonnik: Cykoria jest bogata w błonnik, co jest korzystne dla układu trawiennego.
  • Witaminy: Zawiera witaminy A, C, K oraz różne witaminy z grupy B.
  • Minerały: Jest źródłem minerałów takich jak potas, magnez, żelazo i fosfor.

 

Cykoria ma wiele właściwości leczniczych, które od dawna są cenione przez różne kultury. Oto kilka głównych właściwości leczniczych cykorii:

 

  1. Poprawa trawienia: Cykoria zawiera błonnik, który pomaga w utrzymaniu zdrowego układu trawiennego. Spożywanie cykorii może pomóc w zapobieganiu zaparciom i poprawie ogólnego funkcjonowania przewodu pokarmowego.
  2. Oczyszczanie wątroby: Niektóre badania sugerują, że składniki zawarte w cykorii mogą wspomagać funkcje wątroby i pomagać w oczyszczaniu organizmu z toksyn.
  3. Regulacja poziomu cukru we krwi: Badania laboratoryjne sugerują, że niektóre składniki cykorii mogą pomóc w regulacji poziomu cukru we krwi, co może być korzystne dla osób z cukrzycą lub predyspozycją do cukrzycy.
  4. Redukcja stanów zapalnych: Niektóre związki zawarte w cykorii wykazują właściwości przeciwzapalne, co może być korzystne w przypadku stanów zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów lub choroby autoimmunologiczne.
  5. Obniżenie ciśnienia krwi: Niektóre badania sugerują, że spożywanie cykorii może mieć korzystny wpływ na ciśnienie krwi, co może pomóc w zapobieganiu nadciśnieniu tętniczemu i chorobom sercowo-naczyniowym.
  6. Wsparcie dla układu odpornościowego: Cykoria jest bogata w witaminy i minerały, które mogą wspomagać funkcjonowanie układu odpornościowego, pomagając organizmowi w zwalczaniu infekcji i chorób.
  7. Poprawa stanu skóry: Niektóre źródła sugerują, że spożywanie cykorii może pomóc w poprawie stanu skóry, dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i oczyszczającym.

 

Dlaczego Cykoria źle znosi światło (i często w sklepie leży w czarnych workach)?

 

Cykoria jest rośliną, która preferuje względnie chłodne i ciemne warunki wzrostu. Istnieje kilka powodów, dla których cykoria źle znosi światło:

  1. Fotoperiodyzm: Cykoria jest rośliną fotoperiodyczną, co oznacza, że długość światła i ciemności wpływa na jej wzrost i rozwój. Długie dni i jasne światło mogą zakłócać jej naturalny cykl wzrostu i wpłynąć negatywnie na plon.
  2. Gorzkawy smak: Cykoria zawiera związki chemiczne, które nadają jej charakterystyczny, lekko gorzkawy smak. W jasnym świetle roślina może produkować większe ilości tych związków w celu obrony przed nadmiernym oparzeniem przez słońce. W rezultacie liście mogą stać się bardziej gorzkie.
  3. Fotosynteza: Nadmiar światła może prowadzić do nadmiernej fotosyntezy, co może spowodować zwiększoną produkcję reaktywnych form tlenu w komórkach rośliny. Te reaktywne formy tlenu mogą uszkadzać tkanki rośliny, co prowadzi do stresu roślinnego i zmniejszonej wydajności.
  4. Zakłócenia w cyklu rozwoju: Jasne światło może zakłócać cykl rozwoju cykorii, szczególnie jeśli chodzi o tworzenie pąków kwiatowych i nasion. W przypadku uprawy cykorii na cele spożywcze, istotne jest, aby roślina rozwijała się prawidłowo i produkowała wysokiej jakości liście, a nadmiar światła może to zakłócić.

Ze względu na te czynniki, cykoria jest często uprawiana w warunkach osłoniętych lub podczas krótszych dni, aby zapewnić optymalne warunki wzrostu i zapobiec negatywnemu wpływowi jasnego światła na roślinę.

Najprostszy i zdaniem niektórych najsmakowitszy sposób na cykorię to po wyjęciu z lodówki, gdzie absolutnie koniecznie powinna spoczywać w oczekiwaniu na konsumpcję, tak z powodu sprzyjającej temperatury, jak i braku światłam (o czzym powyżej) płuczemy każdy liść z osobna, osuszamy, wkładamy do miski, solimy, pieprzymy, zraszamy sokiem z połówki wymasowanej uprzednio cytryny, zalewamy oliwą i już! Proste, no nie? Uwierzcie, że nie można się od niej oderwać i jeszcze tak się nie zdarzyło, żeby pozostał choć jeden listek.

To pozycja wyjściowa do wielu wariantów sałaty, niektórzy dodają rodzynki, równie dobrze będzie smakowała z niebieskim ostrym serem, pieczoną gruszką i orzechami.

Moim osobistym faworytem jest cykoria na gorąco. Tu mam ulubione dwa warianty, w obu przygotowanie cykorii jest identyczne, tzn. myjemy całe cykorie, obieramy je z pierwszej warstwy liści i kroimy na pól wzdłuż warzywa. Dokładnie i dość obficie solimy, pieprzymy i cukrzymy od wewnętrznej strony. W pierwszym, letnim wariancie płaskimi połowami do góry kładziemy na grillu, polewamy oliwą i pieczemyok. kwadransa. Pycha !

W drugim wariancie układamy w naczyniu do zapiekania o głębokości nieco większej niż sama cykoria i również polewamy oliwą, pieczemy w temperaturze 220 stopni około piętnastu minut, w czasie których przygotowujemy sos. Rozpuszczamy w rondlu dwie spore łyżki masła, dodajemy dwie raczej płaskie łyżki mąki i intensywnie mieszamy. Nie czekając aż masa zacznie zmieniać kolor na ciemniejszy zaczynamy dolewać piwo. Moim zdaniem najlepsze będzie klasyczne jasne o niezbyt intensywnym aromacie. Dodajemy szczyptę gałki muszkatołowej, lekko solimy i dużo pieprzymy świeżo zmielonym pieprzem. Wsypujemy starty parmezan. Kiedy mamy już ładną gładką konsystencję lejącego miodu, zalewamy sosem cykorię, tak żeby raczej się w nim bezwstydnie i hedonistycznie nurzała i pluskała jak duża puszysta blondyna w wannie wypełnionej szampanem, posypujemy szczodrze parmezanem i wstawiamy na ostatnie pięć szybkich minutek do piekarnika. Gotowe:-) i pyszne cudne połączenie słodyczy i goryczy.

Na ostatni przepis potrzebować będziemy:

– pięć – sześć cykorii

– dwie łyżki masła

– dwie łyżki mąki

– piwo, niecałe pół litra

– kawałek parmezanu o wielkości dwóch małych pięści

– sól, pieprz, cukier, gałka muszkatołowa.

Inne Przepisy:

 

  1. Cykoria pieczona z pomarańczami i orzechami: Pokrój cykorię wzdłuż na pół, polej sokiem z pomarańczy, posyp orzechami włoskimi i piecz w piekarniku aż stanie się miękka.
  2. Sałatka z cykorii, gruszek i serem gorgonzola: Pokrój cykorię i gruszki, dodaj kawałki sera gorgonzola i polej całość sosem vinegrette.
  3. Cykoria duszona z czosnkiem i oliwą: Smaż pokrojoną cykorię na patelni z czosnkiem i oliwą, dopraw solą i pieprzem.
  4. Cykoria gotowana w zupie: Dodaj pokrojoną cykorię do domowej zupy warzywnej lub rosółki, aby dodać jej charakterystyczny smak.
  5. Cykoria sote z cytryną, solą i pieprzem; jak ktoś się uprze

 

Cykoria ma wyrazisty smak gorzki, który można złagodzić przez gotowanie lub łączenie z innymi składnikami o delikatniejszym smaku. Możesz eksperymentować z różnymi przepisami, aby znaleźć swoje ulubione sposoby przyrządzania tego zdrowego warzywa.