Zupa szczawiowa, znana również jako szczawiówka, ma długą i bogatą historię w kuchniach Europy Środkowej i Wschodniej, w szczególności w Polsce, na Litwie, na Ukrainie i w Rosji. Szczaw, główny składnik tej zupy, jest rośliną o kwaśnym smaku, bogatą w witaminy i minerały, szczególnie witaminę C.
Historia zupy szczawiowej sięga średniowiecza, kiedy to mieszkańcy Europy Środkowej i Wschodniej zaczęli odkrywać korzyści zdrowotne płynące ze spożywania szczawiu. Ze względu na jego zawartość witaminy C, szczaw był powszechnie stosowany jako środek zapobiegawczy i leczniczy w chorobach związanych z niedoborem tej witaminy, takich jak szkorbut. Szczaw był również łatwo dostępnym źródłem zielonego liścia wiosną i latem, co przyczyniło się do jego popularności.
Wraz z upływem czasu przepisy na zupę szczawiową ewoluowały i różniły się w zależności od regionu. W Polsce szczawiówka przybrała formę klasyczną, z dodatkiem ziemniaków, marchwi, pietruszki i cebuli, podawana na gorąco. W krajach takich jak Litwa i Ukraina, popularna stała się również zimna wersja zupy szczawiowej, znana jako chłodnik szczawiowy, przyrządzana z kefiru lub maślanki, z dodatkiem świeżych warzyw, jajek na twardo i koperku.
Dzisiaj zupa szczawiowa pozostaje popularnym daniem w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz wśród diaspory na całym świecie. Zyskała także uznanie jako zdrowe i smaczne danie wegetariańskie oraz jako ciekawy element kuchni regionalnej.
Oto przepis na klasyczną zupę szczawiową oraz jej wersję na zimno:
- Klasyczna zupa szczawiowa:
Składniki:
- 300-400 g świeżego szczawiu
- 1,5 litra bulionu warzywnego lub mięsnego
- 1 średnia cebula, drobno posiekana
- 2 ząbki czosnku, drobno posiekane
- 1 marchew, obrana i pokrojona w kostkę
- 1 pietruszka, obrana i pokrojona w kostkę
- 2 ziemniaki, obrane i pokrojone w kostkę
- 3-4 łyżki śmietany (18%)
- Sól i pieprz do smaku
- Opcjonalnie: jajko na twardo do podania
Przygotowanie:
- Szczaw opłukać, osuszyć i pokroić na mniejsze kawałki. Odłożyć.
- W dużym garnku na średnim ogniu, zeszklić cebulę i czosnek na 2 łyżkach oleju roślinnego. Dodać marchewkę, pietruszkę i ziemniaki. Smażyć przez około 5 minut.
- Dodać bulion i gotować przez około 20 minut, aż warzywa będą miękkie.
- Dodać pokrojony szczaw do garnka. Gotować przez kolejne 5-10 minut, aż szczaw zmięknie.
- Zmniejszyć ogień, dodać śmietanę, sól i pieprz do smaku. Gotować jeszcze przez 2-3 minuty.
- Przed podaniem można dodać na talerzu pokrojone jajko na twardo. Podawać gorące.
- Chłodnik szczawiowy (zupa szczawiowa na zimno)